
1848 Yılı Alaplı Nüfusu ve Özellikleri
19 Haziran 2018 13:35:50
Alaplı ve Ereğli nüfus verileri ile ilgili olarak en eski ve en sağlıklı nüfus verilerini 1870 (Hicri 1287) Kastamonu Vilayet Salnamesi verilerine göre değerlendirmekteydik. Ve bu salnamede Alaplı’nın spesifik nüfus özelliklerine de ulaşamamaktaydık.
Ancak Başbakanlı Osmanlı Arşivleri’nde yapmış olduğum çalışmalarda 26 Kasım 1848 tarihli nüfus defterinde Samakov Alaplı ve karyelerinin hane ve nüfus verilerine ulaştım. Buna göre 1848 Samakov Alaplı’da 26 adet divan(köy altı yerleşim birimi) bulunmaktadır. Bu 26 yerleşim alanında Müslümanlar 1462 haneye sahipken gayrimüslimlerin 10 hanesi vardır. Toplamda 1472 hanenin bulunduğu Samakov Alaplı’da 4491’i Müslüman 30’u da gayrimüslim olmak üzere toplamda 4521 kişi yaşamıştır.[1]
1848 yılında Alaplı’da Gayrimüslim/Müslüman hane oranı 0,006 yani onbinde altıdır. Gayrimüslim/Müslüman nüfus oranı da hane sayısı ile aynı oranda yani 0,006’dır. Müslüman nüfus hane başına 3,07 kişi düşmekte iken gayrimüslim nüfus hane başına 3 kişiden oluşmaktadır. 1848 yılında Alaplı’da hem Müslim hem de gayrimüslim nüfusun çekirdek aile olarak tanımlayabileceğimiz küçük ailelerden oluştuğu görülmektedir. Gayrimüslim nüfusun Müslüman nüfus arasında onbindealtı gibi çok küçük bir azınlığa tekabül etmiştir.
Nüfusun dağılımı etnik olarak değil dinsel olarak sınıflandırılmıştır. Bu nedenle hem Müslüman hem de gayrimüslim nüfusun etnik dağılımı konusu belirsizdir.
[1] Başbakanlık Osmanlı Arşivi, N.F.D.d 724/ 29 Zilhicce 1264