Türkiye ile Çin arasındaki ilişkilerin hemen her alanda hızla ilerlediğini görüyoruz. 2018 yılı Çin’de “Türkiye Yılı” ilan edildi. Bu yılı en iyi şekilde değerlendirebilirsek, iki ülke arasındaki ilişkilerin çok daha güçleneceğini umut ediyoruz. Türkiye’yi yatırım üssü seçen Çin ile ilişkilerimizin hemen her alanda üst seviyelere çıkması ile bu ilişkilerin daha da üst sevilerde olmasını umut ediyoruz.

Türk-Çin ilişkilerinin daha da gelişmesi nedeni ile birkaç yıl önce yazdığımız bir yazıyı bugün bu anlamlı ilişkiler nedeni ile sizlerle yeniden paylaşmak istedik.

Pekin’de bulunduğumuz günlerde Çin Ticaret Bakanlığı Asya Genel Müdürü Lü Kejien ile Bakanlıktaki makamında görüştük. Keijen, daha önce Genel Müdür Yardımcılığı görevindeyken iki kez Türkiye’ye gelmiş. Türkiye’yi her yönden tanıyor, şimdilerde ise ülkemizle daha fazla ticaret yapabilmenin çabasında. Önce, söylediklerini özetleyelim:

“Türkiye, Çin’den çok mal satın alıyor. Ancak, bize az mal satıyor. Arada bir ticari dengesizlik var. Biz, Çinliler olarak bu dengesizliğin giderilmesini istiyoruz. Bunun için de Türklerin ülkemize yatırım yapmasını bekliyoruz. İhtiyacımız olan malları bize satmasını bekliyoruz. Bir de ticari dengesizliği giderebilmek için Çinli turistleri Türkiye’ye yönlendireceğiz. Size daha çok turist gelecek. Amacımız ilişkilerimizi daha da güçlendirmek, ticari dengesizliğe denge getirmektir.”

 Genel Müdür Keijen’in can alıcı vurguladığı noktaya gelelim:

“ Bir de bizim için Türkiye’nin yatırımda üs olması planlanıyor. Hem Avrupa’ya, hem Türk Dünyasına, hem de Balkanlar’a açılmanın en kestirme yolu Türkiye’dir. Bu nedenle biz de Türkiye’yi yatırım üssü planlarımıza aldık. Birçok noktada yatırım yapacağız. Bu da iki ülke ticaretine denge getirecektir.”

Hemen belirtelim, Çinliler en fazla İzmir, Mersin, İsparta ve Bursa ile yakından ilgileniyorlar. Yatırımların da buralara yapılması yönünde çalışmaları var. Adı geçen iller dışında da bazı bölgelerde incelemelerde bulunup, yatırım potansiyellerini araştırıyorlar. İlk etapta 20’ye yakın bir yatırım gerçekleşecek ki, bunun hayata geçmesi halinde 90 milyar dolar tutarında yatırım da gerçekleşmiş olacak.

İşte bu çerçevede günlerde Çin’den çok sayıda yatırımcı iş adamı Türkiye’ye gelmeye başladı. Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu (TÜGİK) ve Türk Çin İpek Yolu Ekonomik ve Kültürel İşbirliği Derneği (TÜÇİDER) davetlisi olarak birkaç yıl önceTürkiye’ye gelen Çin Uluslararası Ticareti Geliştirme Konseyi Gansu Eyalet Komitesi çeşitli temaslar gerçekleştirerek karşılıklı yatırım fırsatlarını değerlendirip ilerisi için plan ve projeler geliştirdi. Üst düzey katılımcıların yer aldığı heyet, başta gıda alanında olmak üzere çeşitli üreticilerle işbirliği yapmak hedefiyle İstanbul Sanayi Odası ve Ankara Sanayi Odası’nda görüşmeler gerçekleştirdi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda da temaslarda bulunan Çin heyeti, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı üst düzey bürokratları ile de ile de bir araya geldi.

TÜÇİDER Yönetim Kurulu Başkanı ve Çin Devlet Konseyi 11. Dönem Onursal Milletvekili Prof. Zeyneş İsmail ile TÜGİK Genel Sekreteri, TÜÇİDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı M. Demokan Eren’in de katıldığı görüşmelerde, iki ülke arasındaki ticari potansiyelin başta gıda sektörü olmak üzere çeşitli alanlarda artırılmasına yönelik karşılıklı fikir alışverişinde bulunuldu ve yatırım fırsatları üzerinde duruldu. 

Görüşmelerle ilgili olarak TÜGİK Genel Başkanı Erkan Güral’ın şu sözlerinin altını çizmek istiyoruz:

“TÜGİK olarak Çin ve Türkiye arasındaki ticaret ve işbirliğinin geliştirilmesine büyük önem veriyoruz. Bu anlamda çok kıymetli çalışmalar yürüten TÜÇİDER’ Türkiye’deki iş dünyası adına teşekkür ederim, Çin firmaları Türkiye’de yapacakları yatırım ve üretimle, Türkiye’den Avrupa’ya ihracat yapabilir ve Avrupa pazarında daha geniş paylar elde edebilirler. Çin’le iş ilişkilerini geliştirmek ve Türkiye’ye yatırım çekmek anlamında firmalar ve kurumlar arasındaki ikili ilişkiler büyük önem taşıyor, önemli fırsatlar sunuyor. TÜGİK olarak biz de bu ilişkileri geliştirmek ve zenginleştirmek için yoğun çalışmalar yürütüyoruz. Çin’e yaptığımız çeşitli ziyaretlerin yanı sıra Türkiye’de de Çinli işadamlarını ve Çin heyetlerini ağırlıyoruz. Çin firmaları yatırım için Türkiye’ye çok sıcak bakıyorlar, çünkü teknoloji, know-how ve gelişmiş yan sanayi gibi konular nedeniyle buradaki yatırımlarının önemli geri dönüşler yaratacağına inanıyorlar.”

Dikkat edilecek olursa Türkiye, Çin için Avrupa, Kafkasya ve Balkanlar için çok önemli bir kavşak niteliği taşıyor. Türkiye’ye yapılacak yatırımlarla adı geçen bölgelere rahat ulaşılabilecek ve daha az maliyetle üretilen mallar daha ucuz şekilde tüketici ile buluşturulacak.

Türkiye’ye yapılacak olan Çin yatırımlarının istihdamı artıracağını ve işsizliği kısmen de olsa çözeceğini de söylemeliyiz. Bununla birlikte yatırımlar, yan sektörlere de canlılık getirecek. Bu, aynı zamanda turizm sektörünün de canlanmasını sağlayacak. Çin ile Türkiye arasındaki uçak seferlerini de ikiye katlayacak.

2018 yılı Çin’de Türkiye Yılı olarak kutlanacak. Bundan da gerektiği gibi ticaret ve turizm alanında istifade etmemiz gerekiyor. En başta da ülkemizin tanıtımına ağırlık vermeliyiz.

e.mail: necdetes@mynet.com

www.facebook.com/necdet.buluz